Jak powszechnie wiadomo, jednym z najważniejszych obowiązków należących do przewoźnika jest bezpieczne przewiezienie i dostarczenie ładunku w określonym czasie i do miejsca, które zostało wskazane przez klienta.
To przewoźnik określa trasę, którą będzie przebiegać transport, oczywiście z uwzględnieniem żądań nadawcy.
Pomimo wielu starań przewoźnika, nie jest on w stanie przewidzieć wszystkich zdarzeń, które mogą wydarzyć się po drodze. Czasami bywa również tak, że na skutek zdarzeń losowych, nie jest możliwe kontynuowanie dalszego przewozu na dotychczasowych warunkach.
Ustawa dotycząca prawa przewozowego daje nadawcy możliwość umieszczenia wskazówek w liście przewozowym dotyczących dalszej realizacji zlecenia na wypadek wystąpienia przeszkód w przewozie lub dostawie.
Zatem w przypadku nieoczekiwanych sytuacji mających wpływ na dalszy przewóz ładunku, przewoźnik powinien postępować zgodnie z notatkami nadawcy zawartymi w liście przewozowym.
Jeśli w dokumencie nie umieszczono wskazówek, to konieczne jest skontaktowanie się z osobą upoważnioną do ich wydania.
Gdy potrzebna będzie zmiana trasy, przewoźnik może ubiegać się o przewoźne za rzeczywistą trasę przewozu i obowiązuje go termin, który odpowiada danej drodze, chyba że powstałe problemy podczas dostawy są z jego winy.
W przypadku, gdy przeszkoda zostanie usunięta przed otrzymaniem wskazówek od nadawcy, kierowca kontynuuje transport, jednocześnie zawiadamiając o tym nadawcę.
Dodatkowe koszty przewozu pokrywane są przez nadawcę lub odbiorcę, w zależności od tego, który z nich wprowadza zmiany. Oczywiście inaczej jest w przypadku, gdy problemy wystąpiły z winy przewoźnika.
Jeśli przewoźnik nie otrzyma wykonalnych wskazówek do usunięcia przeszkody w transporcie to na podstawie art. 58 ust. 1, to jest to powód do jej likwidacji przez przewoźnika.
Obowiązki przewoźnika w razie zajścia wypadku
Kroki, jakie powinien wykonać przewoźnik w przypadku wystąpienia nieoczekiwanych zdarzeń, określone są również w przepisach kodeksu cywilnego, a dokładnie w części poświęconej umowie ubezpieczenia.
Zgodnie z przepisami, gdy dojdzie do wypadku, ubezpieczający ma obowiązek wykorzystać dostępne środki w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia, a także zapobieganiu szkodzie lub ograniczenia jej rozmiarów.
W przypadku, gdy ubezpieczający specjalnie lub na skutek zaniedbania, nie zastosował się do określonych środków, to ubezpieczyciel nie odpowiada za powstałe wówczas szkody.
Przeszkody na gruncie przepisów międzynarodowych
Warto wiedzieć, że jeśli przeszkody wystąpią podczas przewozu międzynarodowego, to niezbędne jest odwołanie się do przepisów zawartych w Konwencji CMR. Dokładne postępowania zostały uregulowane w art. 14 oraz art. 15.
Tutaj sytuacja wygląda podobnie jak w przepisach krajowych. W przypadku, gdy umowa przewozu stanie się z jakiegokolwiek powodu niemożliwa, przewoźnik powinien zażądać od uprawnionej osoby dalszych instrukcji, jak postępować z towarem.
Co ważne, jeśli dalsze wskazówki nie zostaną odpowiednio szybko dostarczone, to przewoźnik może podjąć takie środki, jakie wydają mu się najbardziej odpowiednie dla osoby uprawnionej do zarządzania towarem.
Przeszkody powstałe w momencie wydania przesyłki
Przeszkodom, które powstały w momencie wydania ładunku poświęcony jest oddzielny artykuł w Konwencji CMR. W tym przypadku przewoźnik również powinien skierować się do nadawcy o udzielenie odpowiednich instrukcji.
W przypadku, gdy odbiorca odmawia przyjęcia przesyłki, nadawca ma możliwość rozporządzać nią bez konieczności przedstawiania listu przewozowego.
Co ciekawe, odbiorca może w każdej chwili domagać się wydania towaru, nawet jeśli wcześniej odmówił przyjęcia, ale jest to możliwe wyłącznie do czasu, gdy przewoźnik nie otrzyma przeciwnych wskazówek od nadawcy.
Uprawnienie przewoźnika do bezzwłocznego wyładowania towaru lub jego sprzedaży
Warto także wspomnieć, że w art. 16 Konwencji CMR określone jest, że przewoźnik ma prawo żądać zwrotu kosztów związanych z wykonaniem przez niego instrukcji od nadawcy (o ile koszty te nie są spowodowane jego winą), a także bezzwłocznego rozładunku towaru, który odbywa się na rachunek osoby uprawnionej w przypadkach określonych w art. 14 i art. 15.
Po wyładowaniu towarów uważa się, że przewóz został zakończony. Przewoźnik bierze na siebie dozór tego ładunku, ale może go powierzyć także osobie trzeciej — wówczas bierze odpowiedzialność wyłącznie za wybór tego podmiotu.
Towar automatycznie zostaje obciążony kosztami, które wynikają z listu przewozowego, a także wszystkimi innymi należnościami.
